Ajowan – najstarsze zioło lecznicze z Indii

Charakterystyka Ajowanu

Ajowan, zwany inaczej kminkiem koptyjskim lub chropawcem wonnym, jest najstarszym wykorzystywanym w medycynie ajuwedyjskiej środkiem leczniczym, wspomagającym trawienie. Ajowan jest rośliną uprawną, pochodzącą z Półwyspu Indyjskiego, stosowaną w starożytnych Indiach w celach kulinarnych i jako afrodyzjak. Jadalną częścią rośliny jest łodyga, którą się suszy i młóci na rozłupki. Występuje na glebach suchych.

Zastosowanie Ajowanu

Ajowan znalazł zastosowanie głównie w kuchni jako przyprawa, szczególnie ceniona w diecie wegetariańskiej. Zapachem przypomina połączenie tymianku, mięty i kminku zwyczajnego, używa się go do przyprawiania dań mięsnych i rybnych, ziemniaków, zup i sałatek, idealnie pasuje do potraw z roślin strączkowych, takich jak fasola, groch, soczewica czy cieciorka. Najlepiej rozpuszcza się w tłuszczach, a najintensywniejszy zapach wydobywa się podczas gniecenia lub miażdżenia przyprawy. Jako zioło cenione jest w medycynie niekonwencjonalnej ze względu na działanie antybakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwkurczowe. Stosowany jest przy leczeniu stanów zapalnych układu pokarmowego, biegunkach, wzdęciach, bólach brzucha, zgadze i nudnościach. Wspomaga kurację zapobiegającą artretyzmowi i astmie.
Do użytku zewnętrznego ajowan stosowany jest do produkcji maści, służących do aromaterapii i ekologicznych past do zębów, a także w farmakologii i do produkcji perfum.

Właściwości Ajowanu

Bakteriobójcze i przeciwkurczowe właściwości ajowanu wynikają z dużej zawartości tymolu, który odpowiada również za działanie lecznicze w przypadku nieżytu żołądka, niestrawności i kolki. Działa moczopędnie, wiatropędnie, cytotoksycznie (antynowotworowo), nicieniobójczo, przeciwkaszlowo oraz poronnie. Jest on także afrodyzjakiem i polecany jest jako remedium na dolegliwości związane z kryzysem wieku średniego u mężczyzn. Oprócz tymolu, ajowan zawiera flawonoidy, będące silnymi przeciwutleniaczami oraz kwasy organiczne i olejki eteryczne, wykorzystywane przy leczeniu kaszlu, zapaleniu oskrzeli i czerwonki. Ajowan zawiera też saponiny, obniżające nadciśnienie, glikozydy, fenole, paracymen i terpinen. Maść na bazie ajowanu niweluje ból neuropatyczny stóp, ich drętwienie oraz mrowienie.

Dobroczynne działanie ajowanu

Oprócz pozytywnego działania na układ trawienny, ajowan obniża poziom cholesterolu, podnosi poziom glutationu w mózgu i niweluje stres oksydacyjny. Wyciąg z nasion rośliny blokuje acetylocholinę, odpowiadającą za pamięć krótkotrwałą i prawidłową pracę mięśni. Ponadto, hamuje nadmierną produkcję płytek krwi i zapobiega ich zlepianiu się, spowodowanego nadmierną produkcją kwasu arachidonowego, kolagenu bądź epinefryny. Olejek z ajowanu zapobiega spazmom i pobudza detoks organizmu, usuwając toksyny pleśni i grzyby candida, a także odstrasza owady. Roślina zapobiega powstawaniu kamieni w nerkach i chroni je przed kamicą nerkową. Co więcej, wykazuje działanie plemnikobójcze, z którego to powodu rozważa się wykorzystanie tej rośliny do produkcji środków antykoncepcyjnych. U zwierząt hodowlanych, głównie krów, ajowan stosowany jest w celu poprawy apetytu i zwiększenia produkcji mleka. Prowadzone są badania w kierunku obniżania przez ajowan poziomu serotoniny i dopaminy w tkance nerwowej.